----
500 lat temu, 10 sierpnia 1519 roku flota pięciu statków pod dowództwem kapitana Ferdynanda Magellana opuściła hiszpańską Sewillę. Miasto położone w głębi lądu połączone jest rzeką Gwadalkiwir z zatoką Kadyksu na Oceanie Atlantyckim. Eskadra zakotwiczyła w porcie Sanlúcar de Barrameda i musiała czekać, aż pięć tygodni bowiem władze hiszpańskie wciąż wątpiły w lojalność portugalskiego dowódcy.
Ostatecznie 5 okrętów hiszpańskich „Victoria”, „San Antonio”, „Concepcion”, „Santiago” i flagowy „Trynidad” wypłynęło po przyprawy na wyspy korzenne nie jak wcześniej na wschód lecz na zachód w dniu 20 września 1519 roku.
Skierowali się na Wyspy Kanaryjskie, następnie Wyspy Zielonego Przylądka, a później Przylądek Świętego Augustyna na kontynencie Amerykańskim. 20 listopada flota minęła równik, a 6 grudnia przybiła do wybrzeży Brazylii.
W dalszej wyprawie 27 kwietnia 1521 roku sam Magellan ginie z rąk mieszkańców wyspy Mactan (dzisiejsze Filipiny). Wyprawą po śmierci kapitana dowodził Juan Sebastián Elcaño.
8 listopada 1521 roku, po ponad dwóch latach podróży flota dotarła do Wysp Korzennych. Zawarła tam układ z miejscowym sułtanem, który tym samym zrzucił swój sojusz z Portugalią. Przyprawy zdecydowano się załadować na dwa pozostałe statki, bowiem trzeci zagrażał bezpieczeństwu – był niemal zupełnie zjedzony przez szkodniki.
Wcześniej jeden okręt zdezerterował, a kolejny z powodu przecieku musiał zostać opuszczony i spalony. Dwa okręty rozdzieliły się, aby mieć większe szanse na powrót.
Próbujący powrócić do Hiszpanii drogą przez Pacyfik, został złapany i zatopiony przez Portugalczyków. Drugi zaś 22 maja 1522 r. opłynął Przylądek Dobrej Nadziei ustalając kurs do Europy.
6 września 1522 roku Juan Sebastián Elcaño i pozostali członkowie wyprawy Magellana, na ostatnim okręcie „Victoria” w liczbie 17, powrócili do Hiszpanii, po niemal trzech latach od wyruszenia.
26 ton goździków, które wyładowano w porcie w Sanlúcar de Barrameda sprzedano za 7 888 634 maravedi, czyli ok. 947 tys. dzisiejszych dolarów amerykańskich.
Podczas wyprawy żeglarze przyczynili się do rozwoju geografii, zoologii i astronomii. Jako pierwsi zaobserwowali południowoamerykańską lamę, opisali wygląd i smak pingwina, określili położenie konstelacji – Obłoków Magellana i Krzyża Południa oraz oszacowali obwód Ziemi (wielokrotnie większy od dotychczas przyjmowanych). Przyczynili się również do późniejszego określenia linii zmiany daty: w trakcie podróży ze zdziwieniem odkryli, że na Wyspach Zielonego Przylądka obowiązuje inna data niż ta prowadzona w dziennikach pokładowych.
Podkreślić należy, że była to wyprawa pokojowa i handlowa. Magellan, a później Elcaño nie planowali podbojów i nowych zdobyczy terytorialnych.
Wielu historyków i geografów uznaje, że to najważniejsza wyprawa ludzkości, aż do czasu zdobycia przez człowieka kosmosu.
W dniu 30.10.2019 uczniowie uczęszczający na kółko historyczne „Magellan” z wielką radością opowiadali o wyprawie młodszym koleżankom i kolegom w świetlicy szkolnej.
Wspólnie uznaliśmy, że warto poznawać nową wiedzę oraz odkrywać ciekawostki ze wszystkich przedmiotów wyznając zasadę…..poznawaj, odkrywaj, ciesz się nauką.
Składam podziękowania dla pani Agnieszki Szczepek za możliwość przeprowadzenia ciekawych zajęć w świetlicy szkolnej.
Paweł Olejarczyk
Zdjęcia: Paweł Olejarczyk, igimag.pl, wielcyodkrywcy.pl